W archiwum Biblioteki Domeyki znajduje się cenny zbiór gazet wydanych przez argentyńską Polonię od początku XX wieku do dziś. Materiały te stanowią ciekawe źródło informacji na temat życia zarówno towarzyskiego i społecznego, jak i kulturalnego, prowadzonego przez polskich imigrantów oraz ich potomków przez przeszło 100 lat. Te cenne materiały użyteczne będą zwłaszcza podczas przeprowadzania badań historycznych oraz przygotowania wystaw i publikacji.

Krótka historia polskiej prasy w Argentynie

Historia prasy wydawanej przez Argentyńską Polonię wiąże się ściśle z historią polskich emigrantów którzy zaczęli przybywać na te ziemie już od połowy XIX wieku.

Mimo, że pierwsze polskie stowarzyszenie powstało w 1890 roku, to pierwsze pismo polonijne pojawiło się dopiero w 1913 roku. Przez przeszło 100 lat, które od tego czasu minęły, podjęto wiele inicjatyw wydawniczych. Niektóre z nich były krótkotrwałe, czy nawet efemeryczne, natomiast inne – jak „Głos Polski” – przetrwały dziesiątki lat i trwają do dziś dnia.

Poniżej wymieniamy tytuły prasowe, które wydawane były w Buenos Aires przez co najmniej dwa lata.

Echo Polskie: dwutygodnik, wydawany w latach 1913-1915. Dał początek polskiej prasie w Argentynie, co spotkało się z szerokim odzewem lokalnej Polonii. Pismo to miało charakter apolityczny, informacyjny i kulturalny.

To właśnie między innymi za pośrednictwem „Echa Polskiego” rozpowszechniony został apel do polskich emigrantów o stworzenie funduszu, w celu pomocy ofiarom pierwszej wojny światowej. Z powodów ekonomicznych, pismo przestało być wydawane pod koniec 1915 roku. Jednak Polonia czuła potrzebę polskiego czasopiśmiennictwa i w rok później ukazał się kolejny periodyk, który wypełnił lukę powstałą na skutek zamknięcia „Echa Polskiego”.

Wiadomości Polskie: dwutygodnik wydawany w latach 1917–1918. Poprzez to pismo imigranci, którzy nie znali jeszcze lokalnego języka, mogli dowiedzieć się o wydarzeniach z pierwszej wojny światowej. Po zakończeniu wojny, pismo zostało zamknięte, a na jego miejscu zaczęły powstawać kolejne.

Słowo Polskie: pismo wydawane w latach 1919 – 1922, redagowane przez Józefa Białostockiego, człowieka o wysokiej kulturze, byłego administratora polskich kolonii w Misiones.

Głos Polski: pismo powstało w 1922 roku, z inicjatywy Władysława Mazurkiewicza, przedstawiciela rządu RP w Argentynie. W 1927 roku, kiedy polskie organizacje w Argentynie wspólnie utworzyły konfederację o nazwie Związek Polaków w Argentynie, gazeta ta stała się jej oficjalnym organem.

Podobnie jak poprzednie publikacje, „Głos Polski” był dla polskich emigrantów więzią z daleką ojczyzną, a jednocześnie łączył ich z rzeczywistością kraju, w którym zaczynali nowe życie.

Na początku drugiej wojny światowej, to właśnie poprzez „Głos Polski” wezwano Polaków zamieszkałych w Argentynie do służby w Polskich Siłach Zbrojnych oraz zorganizowano komitet pomocy dla ofiar wojny.

Po wojnie, kiedy Polska znalazła się za Żelazną Kurtyną, „Głos Polski” odzwierciedlał antykomunistyczną ideologię Związku Polaków. We wczesnych latach 80-tych, „Głos Polski” dokładnie informował o wydarzeniach związanych z NSZZ Solidarność oraz o zdarzeniach, które doprowadziły do upadku ustroju komunistycznego i odbudowy demokracji w Polsce. Dziś „Głos Polski” jest  miesięcznikiem i organem prasowym Związku Polaków.

Polonia Económica y Cultural: miesięcznik publikowany w latach 1926-1933 w języku hiszpańskim, towarzyszył rozkwitowi handlu między obu krajami.

Codzienny Niezależny Kurier Polski w Argentynie: niezależna gazeta publikowana w latach 1928–1947. Wydania dochodziły do 18 tysięcy egzemplarzy.

Argentyna: miesięcznik publikowany w latach 1932-1947, w języku polskim i hiszpańskim.

Bóg i Ojczyzna: katolicki miesięcznik o charakterze religijnym, publikowany w latach 1939-1976. Przez długie lata był organem prasowym Polskiej Misji Katolickiej w Argentynie.

Kurier Polski: niezależny tygodnik publikowany w latach 1957-1971, jako przeciwwaga radykalnej wówczas ideologii „Głosu Polskiego”. Miał dużą rolę w szerzeniu kultury polskiej.

Nasza Gazeta: miesięcznik, który pojawił się w 2001 roku i jest wydawany do dziś, w języku hiszpańskim. Jest organem prasowym Towarzystwa Kulturalnego Argentyńsko Polskiego (ACAP).

Większość wymienionych publikacji znajduje się w Bibliotece Domeyki, jako unikalne egzemplarze.